Ouderenmishandeling nog steeds taboe

Ouderenmishandeling is nog steeds een groot taboe! De oudere die mishandeld wordt, schaamt zich dat het hem overkomt, wil niet praten als het om een familielid gaat of is bang de verzorger te verliezen die hij hard nodig heeft. Als het om financiële uitbuiting gaat, heeft het slachtoffer het vaak niet eens in de gaten. Diegene die mishandelt zit dikwijls zelf in psychische of financiële problemen. Op het congres “Liefderijk en respectvol ouder worden door Voorlichting, Versterking en Verlichting” dat drie jaar geleden in Reuver gehouden werd, was arts Ingrid Henssen een van de sprekers. Zij schat in dat een miljoen eenzame ouderen in Nederland slachtoffer kunnen worden. “Uit cijfers blijkt dat de senioren het meest te duchten hebben van partners, kinderen en kleinkinderen.” De Roermondse wethouder Marianne-Burhenne: “En welke zoon of dochter komt er nou vooruit dat hij of zij mam heeft geslagen? Ook al is het vanuit onmacht of frustratie omdat het verzorgen van een dementerende hen boven het hoofd groeit?” De buren die een vermoeden krijgen van mishandeling, willen vaak niets melden, omdat zij niet iemand vals willen beschuldigen. Of geen bemoeial willen zijn.

In De Limburger van 13 juni 2018 is opnieuw aandacht besteed aan het probleem onder de kop van ‘Ouderen onveilig in eigen huis’. met als ondertitel “Slachtoffer van financiële uitbuiting en fysieke of psychische terreur. Ruim één op de twintig thuiswonende senioren loopt dat gevaar. De dader is veelal een bekende.” Elke klap is er een teveel, laat dit duidelijk zijn. Maar echte terreur komt weinig voor. Minister Hugo de Jonge (Zorg) vindt dit schokkend en constateert, dat veel mishandeling ontstaat door overbelasting van de mantelzorger. Hij vindt dat professionals getraind moeten worden alert te zijn op het opvangen van signalen en het ondersteunen van de mantelzorgers. In een brief aan de tweede kamer zegt hij: “Tot op heden zijn we er onvoldoende in geslaagd om verschil te maken in het terugdringen van ouderenmishandeling.” Met de aanpak ‘Veilig ouder worden’ zetten diverse partijen (lokaal, regionaal en landelijk) de komende jaren in op het doorbreken van het taboe rond ouderenmishandeling.

Oorzaken Bij ouderenmishandeling is er meestal sprake van een persoonlijke relatie. Het slachtoffer is afhankelijk van de dader: een familielid, vriend, kennis of mantelzorger. Soms hebben deze betrokkenen zelf problemen door alcohol, drugs, gok- of financiële moeilijkheden. Het kan ook zijn dat iemand de langdurige verzorging van de oudere te zwaar wordt en het geduld verliest.

Signalen Hoe kan een buitenstaander merken dat er iets aan de hand is? Enkele signalen kunnen zijn:
– De oudere krijgt geen kans met de hulpverlener te praten zonder dat de dader er bij is.
– De verzorger legt onverschilligheid aan de dag omtrent het wel en wee van de oudere.
– De verzorger vertoont verschijnselen van overbelasting.
– De huishouding en de verzorging van de oudere worden verwaarloosd.
– De verzorger scheldt of schreeuwt tegen de oudere in het bijzijn van een hulpverlener.
– De oudere geeft tegenstrijdige verklaringen voor lichamelijke verwondingen, is verward, vergeetachtig of erg neerslachtig.
– De dader probeert hulpverleners zo veel mogelijk buiten de deur te houden of om de tuin te leiden.

Neem bij zorgen altijd contact op met Veilig Thuis, tel. 0800-2000. Slachtoffers, omstanders en professionals kunnen altijd bellen om vermoedens van mishandeling te bespreken. Indien nodig onderzoekt Veilig Thuis de situatie en brengt zo nodig de juiste hulp op gang. Is de situatie levensbedreigend? Bel 112!