Ziekenhuis in toekomst minder nodig

Minister Hugo de Jonge van volksgezondheid zegt dat de regering pijnlijke keuzes moet gaan maken. De kosten in de zorg stijgen elk jaar met een miljard euro, eens komt het moment dat het werkende deel van Nederlands bevolking die zorg niet meer kan leveren. Dit betekent: minder ziekenhuishulp (de duurste zorgsector), meer naar de huisarts of hulpposten. Minder behandelen, meer hulp van eHealth. Iedereen heeft inmiddels wel gelezen over eHealth. Dit is het toepassen van informatie- en communicatietechnologie ten diensten van de gezondheidszorg. eHealth omvat diverse technieken. Er zijn ook al veel toepassingen in ziekenhuizen. Met apps (afkorting van applicaties, hulpmiddelen in een computerprogramma) zijn nog meer stappen te maken. Er zijn bijvoorbeeld gezondheidsapps op de markt, waarmee mensen informatie kunnen inwinnen of zelf kunnen vaststellen waar het goed of fout gaat met hun gezondheid. Overigens: pas op met het zelf diagnoses stellen. Artsen waarschuwen ook dat er ook veel rommel tussen zit: apps die onbetrouwbaar zijn of die niet goed werken. Er gaan stemmen op om een keurmerk voor deze apps in het leven te roepen, maar dat heeft zijn tijd nodig.
Voedingsapp
In het ziekenhuis in Zwolle kunnen patiënten met een voedingsapp de gebruikte voedingswaarden bijhouden, zoals eiwit, vocht, zout, koolhydraten. Diëtiste Nynke Wiersma: “Met de voedingsapp hebben patiënten meer inzicht in het eigen voedingspatroon. Zo kan men beter en sneller het doel behalen rondom een dieet. Als diëtist krijgen we completere informatie, waarop we gerichter kunnen bijsturen met bijvoorbeeld medicatie. Daarnaast hoeven verpleegkundigen niet meer bij te houden wat iemand heeft gegeten. Dat kunnen patiënten zelf doen.”
Het ziekenhuis in Ede werkt sinds kort met app-metingen bij patiënten die opgenomen zijn geweest. Bij de dagelijkse controles die een patiënt krijgt, worden de bloeddruk-, hartslag- en zuurstofwaarden in het bloed via Wi-Fi verzonden naar het persoonlijk medisch dossier. Medisch specialisten en zorgprofessionals beschikken daardoor altijd over up-to-date gegevens en kunnen sneller handelen om erger te voorkomen.
Preventie
De ontwikkelingen gaan steeds verder. In de toekomst gaan de kosten voor de gezondheidszorg verschuiven van ‘ziekenhuiszorg’ naar preventie, het voorkomen dus dat mensen naar het ziekenhuis moeten. Dit zegt Liat Ben-Zur (foto), Senior Vicepresident Consumentengezondheidszorg van Philips in Eindhoven in het tijdschrift MT.
Zij werkt met haar staf aan ‘slimme apparaten’ zoals tandenborstels, scheerapparaten en andere elektronische apparaten die tijdens het gebruik gegevens verzamelen over de gezondheid van de gebruiker. In een tandenborstel kan bijvoorbeeld een chip (met app) worden ingebouwd die enzymen en bacteriën in de mond kan meten en waarschuwen als er ziektekiemen zijn. De gegevens kunnen worden doorgestuurd naar de dokters. Een ander voorbeeld: Philips werkt aan een ‘slimme pleister’ die na een operatie wekenlang bij kan houden hoe de bloeddruk is, of de infectie geneest en hoe de patiënt ervoor staat. Het zo verzamelen van gegevens is een beter hulpmiddel voor de artsen dan een test op de dag van de afspraak. Dat is een momentopname. Door de hulpmiddelen, aldus Ben-Zur, krijgen artsen een totaalbeeld over een langere periode aangeboden voor het maken van een juiste diagnose en behandelplan.
Voorspellen
Het is nodig, bevestigt Ben-Zur in MT de zorg van minister De Jong: “Het bedrag dat we in Nederland besteden aan zorg is onhoudbaar. Door de vergrijzing hebben we te maken met meer chronisch zieken, tegelijkertijd kampen we met een tekort aan medisch personeel. Het systeem moet daarom veranderen.” Als zo het hele lichaam tot in de finesses wordt ‘doorgemeten’ is ook te voorspellen of iemand ziek wordt. Of om in te schatten hoe een patiënt zal reageren op bepaalde behandelingen. Ben-Zur geeft een voorbeeld. “In de Verenigde Staten heeft Philips een apparaat ontwikkeld dat ouderen in een zorghuis volgt: of ze lopen, hoe vaak ze opstaan en weer gaan zitten, enzovoort. Op basis hiervan kunnen artsen met een zekerheid van 95 procent voorspellen of iemand binnen dertig dagen met spoed naar het ziekenhuis moet. En als de specialist dat weet, kan hij met maatregelen voorkomen dat ouderen inderdaad moeten worden opgenomen. Dat is winst, want het ziekenhuis is vaak de slechtste plaats voor ouderen om beter te worden.”